W środę, 23 listopada, w dniu święta narodowego (Kinroukanshanohi - Dzień Dziękczynienia) w japońskiej Chibie odbędzie się 18. edycja sztafety maratońskiej International Chiba Ekiden z udziałem obu polskich reprezentacji.
W środę, 23 listopada, w dniu święta narodowego (Kinroukanshanohi - Dzień Dziękczynienia) w japońskiej Chibie odbędzie się 18. edycja sztafety maratońskiej International Chiba Ekiden z udziałem obu polskich reprezentacji.
Pierwsza sztafeta na dystansie maratonu została rozegrana w 1917 roku pomiędzy dwoma „anagramowymi” japońskimi miastami: Kyoto i Tokyo. Do 1983 roku taką sztafetę organizowano jedynie dla japońskich zespołów, głównie w Jokohamie. Atrakcyjność nowej na arenie międzynarodowej konkurencji spowodowała, że w 1986 roku w Hiroszimie pod egidą IAAF przeprowadzono World Challenge Road Relay, czyli nieoficjalne mistrzostwa świata (zespoły męskie składały się z 5 biegaczy: 2x5km + 2x10km + 1x12.195km, a w kobiecych biegało 6 zawodniczek).
W latach 1992 – 1998 odbyły się 4 edycje już oficjalnych mistrzostw świata: 1992 Funchal/Madeira (POR), 1994 Litochoro (GRE), 1996 Kopenhaga (DEN) i 1998 Manaus (BRA). Obowiązywały składy 6-osobowe w obu kategoriach.
Sztafety Ekiden stawały się coraz popularniejsze na całym świecie nie tylko w Azji Wschodniej. Do najważniejszych zaliczamy rozgrywane w nw. miastach:
Chiba (od 1988) – najbardziej prestiżowa
Jokohama (od 1983 - tylko w kategorii kobiet)
Pekin (kobiety: od 1991, mężczyźni zadebiutowali dopiero w 2005 r.)
Seul (1992-2003, tylko w kategorii kobiet) – w 1996 roku Polki zajęły
3 miejsce w czasie 2:22:07 (składy 7-osobowe)
Barcelona (1989-1991)
Poczdam-Berlin (1990-1992) – z byłego NRD do byłego RFN.
Jak widać z powyższego zestawienia mężczyźni są raczej dyskryminowani w tej konkurencji.
Zawody w Chibie, przeprowadzone po raz pierwszy w 1988 r., miały być kontynuacją IAAF World Challenge Road Relay, przewidzianych do rozgrywania co dwa lata: stąd przerwa w 1989 r. Jednak począwszy od 1990 r. Japończycy organizują Ekiden w Chibie w każdym roku, ostatnio w Dniu Dziękczynienia.
Od 1 stycznia 2004 r. na 9 dystansach notowane są oficjalne rekordy świata w biegach ulicznych, nie tylko w maratonie i w półmaratonie, w tym w sztafecie maratońskiej.
Uściślono, że długości poszczególnych odcinków muszą wynosić: 5 + 10 + 5 + 10 + 5 + 7.195 km.
Zalecana długość pętli wynosi 5 km, ale inne jej wartości nie stanowią przeszkody przy ratyfikowaniu rekordów.
W Chibie sztafeta jest rozgrywana na pętli o długości równej maratonowi, stąd protesty niektórych trenerów podczas Ekidenu w Warszawie, gdzie organizatorzy przygotowali trasę o standardowym obwodzie 5 km.
Mężczyźni dopiero od 2005 r. startują w Chibie w 6-osobowych składach, dlatego ubiegłoroczni zwycięzcy z Kenii zostali oficjalnymi rekordzistami świata (1:57:06), chociaż wcześniej 2-krotnie biegano szybciej (rekord trasy - 1:55:59 Etiopia ’03).
Stowarzyszenie EAA do tej pory nie zatwierdziło oficjalnego rekordu Europy: na stronie IAAF rekordem tym jest wynik Holendrów – 2:03:12 Chiba ’94, ale przed rokiem Rosjanie ukończyli bieg w Chibie na 5 pozycji osiągając lepszy rezultat – 2:02:34.
W kategorii mężczyzn najwięcej bo 5 zwycięstw odnieśli Etiopczycy,
4 Japonia, 3 Australia, 2 Kenia, 2 Południowa Afryka i 1 Maroko.
Polski zespół męski wystartuje po raz 10. Najwyższą 7 pozycję zajęliśmy w 1999 r.. osiągając wówczas również najlepszy czas – 2:02:47.
Japonki triumfowały 10-krotnie z rzędu (1992-2001), później 3-krotnie najszybsze były Etiopki, które w ub. roku zostały wyprzedzone przez Kenijki. Japonki w 2005 r. poniosły dotkliwą porażkę zajmując zaledwie 4 lokatę za stratą prawie dwóch minut do Rosjanek (3 lokata). Kibice podziwiali wówczas m. in. Paulę Radcliffe i Catherine Nderebę, która wystartuje również w br. wraz z siostrą Anastazją (najszybsza para sióstr w historii w maratonie).
Polki startowały dotychczas 11-krotnie w Chibie, biorąc udział nawet w trzech pierwszych edycjach, najwyższe lokaty:
4 ’91 (2:19:16 – najlepszy czas w historii w Polsce) i
5 ‘96 (2:20:35).
Wyniki polskich zespołów w historii startów w Chibie
| Mężczyźni | Kobiety | |||
| Lokata | Czas | Czas | Lokata | |
| 13 | 2:05:52 | 1989 | 2:27:52 | 12 |
| 9 | 2:03:14 | 1990 | 2:22:01 | 8 |
| 1991 | 2:19:16 | 4 | ||
| 1992 | ||||
| 13 | 2:07:25 | 1993 | ||
| 11 | 2:05:05 | 1994 | ||
| 13 | 2:05:37 | 1995 | ||
| 1996 | 2:20:35 | 5 | ||
| 1997 | 2:23:16 | 10 | ||
| 13 | 2:05:25 | 1998 | 2:24:31 | 10 |
| 7 | 2:02:47 | 1999 | 2:20:05 | 7 |
| 10 | 2:05:26 | 2000 | 2:21:21 | 8 |
| 13 | 2:08:06 | 2001 | 2:26:43 | 10 |
| 2002 | 2:24:19 | 12 | ||
| 2003 | ||||
| 2004 | 2:24:53 | 12 | ||
| 2005 | ||||
Trasa w Chibie jest dość kręta (zwłaszcza na czwartym odcinku) i nie jest płaska. Różnica spadku poziomów dla pierwszego zawodnika (5 km) wynosi ponad 20 m, piąty zawodnik kończy swój odcinek ponad 10-metrowym podbiegiem, a najmniej przyjemna jest ostatnia zmiana składająca się z trzech 15-metrowych wzniesień. Nie można porównywać czasów między poszczególnymi odcinkami, notowane są rekordy każdej ze zmian.
W Polsce sztafetę Ekiden 3-krotnie biegano na certyfikowanych trasach:
2004 - w Słupsku (na trasie Słupsk-Ustka-Słupsk)
2005 i 2006 – w Warszawie (na pętli 5 km).
Dotychczas nie zatwierdzono oficjalnego rekordu Polski ani w kategorii mężczyzn, ani kobiet.
W Słupsku zwyciężyli zawodnicy Słupskiego Policyjnego Towarzystwa Sportowego (2:23:17), niezrzeszonego w PZLA.
Natomiast warszawski organizator sztafety przebiegającej przez Starówkę nie dostarczył oficjalnych wyników do PZLA.
W 2005 r. zespół męski (Jakub Burghardt, Paweł Ochal, Marcin Fudalej, Rafał Wójcik, Tomasz Szymkowiak, Henryk Szost) reprezentujący Fundację Maraton Warszawski uzyskał czas 2:05:44,
a kobiecy – Team Record (Justyna Bąk, Patrycja Włodarczyk, Renata Paradowska, Karolina Jarzyńska, Katarzyna Dziwosz, Marzena Kłuczyńska) osiągnął – 2:29:21.
[JR]
